Rame je zglob sa najvećim obimom pokreta, i kao takav spada u grupu nestabilnih zglobova.
Zahvaljujući svojoj labavoj zglobnoj čauri, potporu mu daju ligamenti i mišići, a ne zglobne strukture. Samim tim i povrede ramena su veoma česte, naročito kod sportista. Nastaju najčešće kao posledica dugotrajnog opterećenja zgloba, a još češće kao posledica rotacije samog zgloba ramena.
Jedna od takvih povreda je i adhezivni kapsulitis ili smrznuto rame o kojem ćemo danas pisati.
Šta je to smrznuto rame?
Smrznuto rame predstavlja upalni proces zglobne kapsule ramenog zgloba. Javlja se najčešće u periodu između 35-45 godine života. Češće kod žena nego kod muškaraca.
Uzrok nastanka ove povrede najčešće se pripisuje povredi samog zgloba kao i povredi mišića rotatora ramena (m.supraspinatus) prilikom naglih pokreta ruke i podizanja velikog tereta, inaktivnosti nakon operativnog zahvata, a veoma retko i kod osoba sa oboljenjem štitne žlezde i dijabetesom.
Karakterišu ga izuzetno jak i intenzivan bol pri najmanjim amplitudama pokreta, i bol koji dovodi do potpunog ukočenja ramenog zgloba. Dolazi do potpunog zadebljanja mekih tkiva ramena zbog čega su odsutni pokreti rotacije u ramenu kao i pokret abdukcije (odvođenje ruke od tela).
U većini slučajeva disfunkcija ramena se odražava i na susedne zglobove, kao što su lakat i ručni zglob, pa u tom slučaju izostaju neki osnovni pokreti koje koristimo u svakodnevnom životu (zakopčavanje dugmeta, prinošenje šake ka licu..).
Sam proces odvija se u 3 faze:
Faza smrzavanja-U ovoj fazi dominantni su izuzetno jak i konstantan bol i ograničena pokretljivost, uz potpuno odsustvo svakodnevnih aktivnosti. Ova faza najčešće traje od 4-6 meseci.
Smrznuto rame-Ovu fazu karakterise ograničena pokretljivost, uz minimalan bol, i trajanje 6-9 meseci.
Faza odmrzavanja-Postepeno dolazi do poboljšanja pokretljivosti ramena, uz odsustvo bola. I ova faza traje 6-12 meseci.
Lečenje smrznutog ramena:
Lečenje ramena u prvoj fazi se uglavnom sastoji od fizikalnih terapija u kombinaciji sa krioterapijom (aplikovanje leda) , a sve u cilju smanjenja bola i napetosti mekih tkiva. S obzirom da se u ovoj fazi ne očekuje poboljšanje pokretljivosti, ne treba insistirati na vežbama, a pokrete treba izvoditi do granice bola.
Operativno lečenje se uglavnom izvodi u drugoj fazi, i vrši se artroskopski, nakon čega zglob dobija na potpunoj amplitudi pokreta, zato je veoma bitno da se odmah nakon operativnog zahvata krene sa jačanjem zgloba ramena, kako ne bi došlo do ponovnog ukočenja.
SPR zaključak
Izbegavanjem nošenja velike količine tereta, smanjujemo rizik od nastanka ove povrede.
Iako je samo po sebi retka pojava smrznuto rame zahteva detaljan i dugotrajan oporavak.
Osobama koje imaju problema sa ramenim pojasom, preporučuje se da ne spavaju na boku, kako bi izbegli mogućnost zapaljenja zglobne kapsule.
Čestim i intenzivnim istezanjem vratno-ramenog dela u kombinaciji sa aplikovanjem leda nakon fizičke aktivnosti, sprečavamo nastanak ovog upalnog procesa.