Diskus hernija predstavlja pomeranje diskusa, ili jednog njegovog dela iz medjupršljenskog prostora pri čemu može doći do pritiska (kompresije) i oštećenja nervnog korena ili kičmene moždine.
Diskus predstavlja pločicu između pršljenova i ima ulogu amortizera, ublažavajući pritisak na same pršljenove, omogućivši izvođenje punog obima pokreta bez bola.
Kako nastaje diskus hernija?
Najčešći uzrok nastanka su degenerativne promene samog diska, kao i okolnih mekih struktura, kao i same povrede kičme, nastale konstantnim ili naglim pritiskom na kičmeni stub. Kao posledica pritiska dolazi do pucanja spoljašnjeg vezivnog prstena (anulus fibrosus) i curenja mekog, pulpoznog dela diska (nucleus pulposus), koji vrši pritisak na kičmene korenove ili kičmenu moždinu.
U kom delu kičme najčešće nastaje i koji su njeni simptomi?
Diskus hernija se najčešće javlja u slabinskom (lumbalnom) delu kičme, a retki su slučajevi hernije u vratnom (cervikalnom) delu kičmenog stuba.
Diskus herniju u slabinskom delu kičme najčešće karakterišu:
- Bol i ograničena pokretljivost u lumbalnom delu kičme
- Spazam, napetost leđnih mišića
- Slabost mišića nogu sa pojavom trnjenja do stopala
- Otežano hodanje na prstima i petama, kao i bolno sedenje i stajanje.
- Tup, dugotrajan, a najčešće oštar bol koji osoba karakteriše kao „ubod nožem“
Diskus herniju u vratnom delu kičme najčešće karakterišu:
- Bol i ograničena pokretljivost u vratnom delu kičme.
- Dugotrajan i oštar bol koji može prouzrokovati i migrenozne glavobolje.
- Slabost i napetost mišića ruku.
- Trnjenje i peckanje koje ide od ramena do prstiju.
Dijagnoza i lečenje?
Dijagnoza se uspostavlja na osnovu:
- Anamneze (kroz razgovor sa pacijentom dolazi se do informacije o kvalitetu i karakteristikama bola).
- Kliničkog pregleda vrata i ruku.
- Dijagnostičkih procedura (rentgen, mangnetna rezonanca, CT, elektromijelografija, laboratorijska ispitivanja..)
Lečenje može biti operativno i neoperativno.
Konzervativno (neoperativno) lečenje se sastoji od:
- Fizikalne terapije ( TENS, interferentne struje, dijadinamske struje, ultrazvuk)
- Kineziterapija (laganim, doziranim vezbama u cilju vraćanja obima pokreta, stabilizacije i korekcije posture kao i jačanje mišića vrata, ramenog pojasa, ruku kao i lumbalnog dela kičme).
- Medikamentozna terapija (Paracetamol, Diklofen, Trodon, Bromazepam, kompleks vitamina B…)
Operativno lečenje se primenjuje samo u slučajevima kada postoji veće neurološko oštećenje, nastalo zbog pritiska kičmene mozdine, gde su najčešći simptomi jaki bolovi, utrnulost i slabost u nogama, kao i nemogućnost mokrenja, pražnjenja creva i erektivne disfunkcije (sindrom kaude ekvine). Sprovodi se u cilju dekompresije samog korena nerva bez oštećenja mišića i koštanih delova.
SPR zaključak?
- Redovno vežbanje,
- izbegavanje podizanja i nošenja većeg tereta smanjuju rizik od nastanka diskus hernije.
- Zauzimanje zaštitnih položaja tela prilikom sedenja i ležanja takođe sprečava njen nastanak, a to podrazumeva izbegavanje rotacionih položaja kičme, skoliotično držanje kao i dugotrajno sedenje u nekim neprirodnim položajima.
- Ljudima sa diskus hernijom preporučuju se česte kontrole kod lekara fizijatra, a nakon toga i kod fizioterapeuta, kako bi dobio adekvatne savete vezane za lečenje, kao i sprečavanje nastanka ponovne pojave bolesti ukoliko je prethodno izlečena.